Trinh T. Minh-ha
CINEMATEK is verheugd om Trinh T. Minh-ha te verwelkomen en een retrospectieve van haar werk te presenteren. Deze onafhankelijke Amerikaanse filmmaakster van Vietnamese afkomst, feministisch en postkoloniaal theoretica en professor aan de University of California, Berkeley is Artist in Focus op het Courtisane festival, dat plaatsvindt in Gent van 29.03 tot 04.02.
“Ik ben niet van plan om te praten over ; gewoon spreken in de nabijheid van.”
Met deze woorden, uitgesproken in haar debuutfilm Reassemblage, beschrijft Trinh T. Minh-ha de positie die ze in haar hele oeuvre aanneemt. Een positie die gekenmerkt wordt door een aversie voor institutionele autoriteit en deskundigheid en daarentegen gegrond is in belichaamde ervaring en continue zelfbevraging. Het ervaringsgerichte in haar werk heeft echter weinig te maken met het persoonlijke of subjectieve: het “ik” bestaat er eerder als een open ruimte om anderen uit te nodigen het te bewonen. Die drang om begrenzingen en verwachtingspatronen te doorbreken en de interpretatieve claims van autoritaire vormen uit te dagen spreekt ook uit haar schrijven: haar invloedrijk boek Woman, Native, Other (1989) is in de eerste plaats een bevraging van de tegenstrijdige imperatieven waarmee een “ik”, als “vrouw uit de derde wereld”, geconfronteerd wordt bij het creëren en bij het bekritiseren van de rol van maker, intellectueel en antropoloog.
Sinds het begin van de jaren 1980 problematiseert Trinh T. Minh-ha, geboren in Hanoi in 1952 en tijdens de Vietnamoorlog geëmigreerd naar de VS, de vormen van reductionisme en essentialisme die ons zelf- en wereldbeeld beïnvloeden. Haar films zijn gegrond in de vraag: waarom niet een land, een volk, een cultuur benaderen door uit te gaan van wat bij een beeld hoort, of bij een naam zoals ‘Senegal’, maar ook ‘Vietnam’, ‘China’, of ‘Japan’ ? Wat staat precies voor en spreekt tot een culturele of politieke gebeurtenis? Hoe kan men via het medium van cinema tonen, vertellen en ontvangen eerder dan louter representeren? Met andere woorden, Trinh beschouwt een gegeven naam of een opgenomen beeld niet als finaliteit maar als vertrekpunt. Zo zoekt ze in haar nieuwste film What about China? niet naar het “ware” gezicht van China, maar beweegt ze zich onder het beeld van wat als vanzelfsprekend wordt beschouwd in onze dagelijkse verhouding tot het land, bepaald door de media en andere vormen van beeldvorming.
In contrast tot het eindeloze discours over een virtuele grenzeloosheid in een geglobaliseerde wereld, ontsluiert en doorprikt Trinh T. Minh-ha de afscheidingen en afbakeningen die onze plaats in en verhouding tot de wereld bepalen. “Reality is delicate,” zegt ze in Reassemblage, en het is dat constante, weifelende aftasten van de werkelijkheid, wars van aanspraken op authenticiteit, autoriteit of neutraliteit, die uit haar werk de kracht laat spreken om uit onze verkokerde wereld te breken.
In samenwerking met
Met de financiële bijdrage van
Maandag 03.04 19:00 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
What About China?
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America, People's Republic of China 2022 ⁄ color ⁄ 135' ⁄ ST-OND: EN
In haar jongste film gebruikt Trịnh beelden die ze begin jaren 1990 op het platteland in het zuiden en oosten van China gedraaid heeft. Het is een veellagig essay over de complexe, rijke geschiedenis van het land, maar evenzeer een reflectie over het filmmedium.
Woensdag 05.04 21:00 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
Reassemblage + The Desert is Watching + Bodies of the Desert
In haar middellange debuutfilm nodigt Trinh de kijker uit te luisteren met de ogen en te kijken met de oren. Reassemblage is een studie van vrouwen op het Senegalese platteland, maar stelt tegelijkertijd zekerheden over de etnografische documentaire in vraag. Gevolgd door The Desert is Watching en Bodies of the Desert.
Vrijdag 07.04 19:00 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
Naked Spaces - Living is Round
- Trinh T. Minh-ha, United States of America 1985 ⁄ color ⁄ 135'
In haar tweede film borduurt Trịnh voort op thema’s uit Reassemblage en biedt ze een blik op het plattelandsleven in zes West-Afrikaanse landen. Opvallend zijn de vele circulaire bewegingen - zowel visueel als in de verhalen die verteld worden - in deze film die radicaal anders is dan elke etnografische documentaire die voordien gemaakt werd.
Zondag 09.04 21:15 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
Surname Viet Given Name Nam
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America 1989 ⁄ color ⁄ 108'
Zoals vaker bij Trịnh een meervoudige insteek. Ze onderzoekt de plaats van vrouwen in de Vietnamese samenleving, zowel vroeger als nu. En ze houdt de vorm van het interview tegen het licht door duidelijk geënsceneerde interviews af te wisselen met “echte”. Maar wat is dat, een écht interview?
Dinsdag 11.04 19:00 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
Shoot for the Contents
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America 1991 ⁄ color ⁄ 101'
Na de studentenopstand op het Plein van de Hemelse Vrede (1989) graaft Trịnh, geïnspireerd door een Chinees raadspel, naar de ziel van het communistische land via uitspraken van zowel Confucius als Mao en via zowel populaire als klassieke Chinese muziek. Ze zoekt “het illusoire in het echte en het echte in het illusoire.” Versta: geloof niet wat je ziet, durf een beeld te interpreteren.
Donderdag 13.04 21:30 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
A Tale of Love
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America 1995 ⁄ Jean-Paul Bourdier, Juliette Chen, Mai Le Ho, Mai Huynh ⁄ color ⁄ 108' ⁄ ST-OND: EN
Trịnhs eeste fictiefilm is losjes gebaseerd op Het verhaal van Kiều, het epische, 18de-eeuwse gedicht van Nguyễn Du dat ze van Vietnam verplaatst naar de VS van de jaren 1990. Deze sensuele film (de kleuren!) over een vrouw uit de diaspora is wat de titel belooft, ingebed in bedenkingen over kijken en bekeken worden.
Zaterdag 15.04 19:15 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
The Fourth Dimension
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America, Japan 2001 ⁄ color ⁄ 87'
Voor The Fourth Dimension werkte Trịnh voor het eerst met een digitale camera. Ze brengt een beeld van Japan via een blik op het openbare leven, de cultuur en de sociale en religieuze rituelen van het land. Ze reflecteert tegelijk over de invloed van technologie op film en over beelden en hun betekenis.
Vrijdag 21.04 21:15 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
Night Passage
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America 2004 ⁄ Vernon Bush, Howard Dillon, Denice Lee ⁄ color ⁄ 96'
Vrije adaptatie van het sprookje Nacht op de galactische spoorweg van Kenji Miyazawa. Twee jonge vrouwen en een kind komen tijdens een nachtelijke treinreis in tussenwerelden terecht. Deze uitstappen naar het land van “ontwaakte dromen” worden door Trịnh op een afstand gefilmd, een illustratie van haar interesse in de betekenis van het filmkader.
Maandag 24.04 19:00 ledoux|upper Cart
Trinh T. Minh-ha
Forgetting Vietnam
- Trinh T. Minh-Ha, United States of America, Vietnam 2016 ⁄ color ⁄ 90' ⁄ ST-OND: NO DIALOGUE
Trịnh herdenkt het einde van de Vietnamoorlog 40 jaar eerder met dit essay waarin ze teruggrijpt naar de ontstaansmythe van het land: twee vechtende draken die het land zijn S-vorm gegeven hebben. Water en land zijn de twee polen waarrond Vietnam, en Forgetting Vietnam, geconstrueerd zijn. Een film over vertrekken en terugkeren.