MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
De robot heeft altijd een bijzondere plaats ingenomen in de filmgeschiedenis, vooral in het sciencefictiongenre. De term, afgeleid van het Tsjechische woord voor werk, werd bedacht door schrijver Karel Čapek in zijn toneelstuk R.U.R., voor het eerst opgevoerd in 1921, en gebruikt om mechanische wezens aan te duiden die zijn ontworpen voor ondergeschikte, repetitieve taken.
De eerste alom bekende robot op het witte doek was Maria de “Maschinen-mensch” in Fritz Langs stille klassieker Metropolis. Amerikaanse bioscoopserials uit de volgende twee decennia toonden een assortiment “automaten” in blikken pakken. De robots uit de jaren 1950, die soms het vuile werk opknappen van buitenaardse indringers, werden veelal gezien als bedreigend in B-films verpakt in een Koude Oorlog-retoriek. Voor de vrolijke noot zorgde dan weer de goedaardige figuur van Robby The Robot uit Forbidden Planet, wiens populariteit aanleiding gaf tot een vroeg voorbeeld van fandom en speelgoedmerchandising.
Het vooruitgangsoptimisme van de jaren 1960 grossierde in films en televisiereeksen waarin robots een vertrouwd en alledaags onderdeel van de nabije toekomst werden. De Star Wars-franchise introduceerde de term “droid” om R2-D2 en C-3PO te beschrijven, en het assortiment van schattige en aaibare robots breidde tot op vandaag uit, denk maar aan de kindvriendelijke Johnny 5 uit Short Circuit en WALL-E. Ondertussen had het bedrijf Takara in Japan het briljante idee om de twee populairste ‘jongens’speeltjes – auto’s en robots – te combineren tot “autobots”, wat leidde tot een multimedia-franchise die 4 decennia omspant: Transformers.
Sinds de crises van de jaren 1970 doemde op het kleine en grote scherm de duistere, dystopische scifi-variant weer meer op. De mechanische, blikken robots ruimden plaats voor de figuur van de androïde, machines uitgerust met antropomorfe maar kunstmatige intelligentie, die nauwelijks van echte mensen zijn te onderscheiden. In films als Westworld en Terminator 2: Judgment Day namen moordende androïden het op tegen de mensheid, terwijl Blade Runner existentiële vragen stelde over het verschil tussen mens en replicant. Cyborgs zijn dan weer mensen wier lichaam (gedeeltelijk) is vervangen door mechanische onderdelen zoals in Robocop en Hardware. Ze bevolkten de vele post-apocalyptische actiefilms uit de jaren 1980 en 1990 en zijn een hoofdbestanddeel van het Cyberpunkgenre waarbij de meest gesofisticeerde representaties in de Japanse anime te vinden zijn, zoals Ghost In The Shell 2: Innocence.
In de 21e eeuw hebben ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie (A.I.) en robotica, in combinatie met een groeiend publiek bewustzijn van de toenemende aanwezigheid en afhankelijkheid van technologie in ons dagelijks leven, verhalen over de relatie tussen mens en machine populairder dan ooit gemaakt. In de reboot van de televisieserie Battlestar Galactica werden de Cylons opgewaardeerd van de glanzende metalen robots uit de oorspronkelijke serie (1978-1979) tot androïden die niet van mensen te onderscheiden zijn, terwijl de tv-show Westworld de androïde antagonisten van de film uit 1973 omvormde tot volwaardige hoofdpersonen met eigen karakters en emoties.
En bioscoopfilms als Eva, Ex-Machina en The Artifice Girl gingen steeds dieper in op de complexe afhankelijkheidsverhouding tussen de mens en zijn kunstmatige creatie. Om Eldon Tyrell, de replicant-ontwerper van Blade Runner, te citeren: “More human than human is our motto”, inderdaad!
Met meer dan 30 films, waarvan 20 in CINEMATEK en met aanvullende vertoningen in Cinema Nova en Cinema RITCS, kan je tijdens deze festivaleditie spreken van een ware robotinvasie. Een internationaal symposium biedt de gelegenheid om het thema van context en debat te voorzien en animaties, een decor en een heuse filmnacht zorgen voor de ludieke noot.
In samenwerking met
Donderdag 09.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Metropolis (Giorgio Moroder version)
- Fritz Lang, United States of America 1984 ⁄ Brigitte Helm, Alfred Abel, Rudolf Klein-Rogge ⁄ color ⁄ 83' ⁄ TIT: FR, NL
In 1984 introduceerde Giorgio Moroder de stille filmklassieker van Lang aan een nieuwe generatie, inclusief een dreunende disco soundtrack. Brigitte Helm glanst in een dubbelrol als proletarische heldin Maria, en de iconische Maschinenmensch geschapen naar haar beeld. Ervaar de eeuwige klassenstrijd in art deco!
Donderdag 09.03 21:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Le Jour où la Terre s’arrêta
The Day the Earth Stood Still
- Robert Wise, United States of America 1951 ⁄ Michael Rennie, Patricia Neal, Hugh Marlowe ⁄ black and white ⁄ 92'
Een sci-fi allegorie met religieuze ondertoon waarin een intergalactische gezant landt in Washington D.C. en eist dat de aardbewoners stoppen met nucleaire testen. Wanneer de mensheid zijn pleidooi negeert, krijgen ze een enorme robot op hun dak die enkel gestopt kan worden met de onsterfelijke woorden "Klaatu barada nikto!"
Vrijdag 10.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Ikarie X B1
- Juidrich Polak, Czechoslovakia 1963 ⁄ Zdenek Stepánek, Frantisek Smolík, Dana Medrická ⁄ black and white ⁄ 86' ⁄ ST-OND: FR-NL
Een ruimteschip is op weg naar Alpha Centauri, op zoek naar buitenaards leven. Niemand die de oubollige robot serieus neemt - tot hij de dag redt! Deze indrukwekkende verfilming van een verhaal van Stanisław Lem was baanbrekend in zijn weergave van het dagelijks leven in de ruimte en van grote invloed op het sci-fi genre en films als 2001 en Star Trek.
Zaterdag 11.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Blade Runner (Director’s Cut)
- Ridley Scott, United States of America 1982 ⁄ Harrison Ford, Rutger Hauer, Sean Young ⁄ color ⁄ 116' ⁄ ST-OND: FR-NL
Een detective in het dystopische Los Angeles van 2019 begint te twijfelen aan zijn werkethos als verdelger van opstandige "réplicants". Scott bewerkt op visionaire wijze Do Androids Dream of Electric Sheep? van Philip K. Dick, en zette een nieuwe standaard voor sci-fi cinema met deze iconische cocktail van neo-noir, androids, en een zinderende soundtrack van Vangelis.
Zondag 12.03 15:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Jonge filmfans
Le Géant de fer (V:FR)
- Brad Bird, United States of America 1999 ⁄ color ⁄ 86'
- Vanaf 5 jaar
En pleine guerre froide, un petit garçon se lie d’amitié avec un grand robot extraterrestre mangeur de métal qui s’est écrasé dans sa bourgade, mais le gouvernement parano envoie des agents pour enquêter. Cette magnifique fable animée, adaptée d’une histoire du poète Ted Hughes, a fait un bide à sa sortie, mais est désormais considérée comme un classique des temps modernes.
Zondag 12.03 15:15 plateau|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Jonge filmfans
De ijzeren reus (V:NL)
- Brad Bird, United States of America 1999 ⁄ color ⁄ 86'
- Vanaf 5 jaar
Tijdens de Koude Oorlog raakt een jongen bevriend met een grote, metaal-etende robot die vanuit de ruimte in zijn dorpje is neergestort, maar de paranoïde regering stuurt agenten uit op onderzoek. Deze prachtig geanimeerde fabel, gebaseerd op een kinderverhaal van dichter Ted Hughes, was een regelrechte flop ten tijde van zijn release, maar wordt nu algemeen beschouwd als een moderne klassieker.
Zondag 12.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Planète interdite
Forbidden Planet
- Fred M. Wilcox, United States of America 1956 ⁄ Walter Pidgeon, Anne Francis, Leslie Nielsen ⁄ color ⁄ 98' ⁄ ST-OND: FR-NL
The Tempest van Shakespeare krijgt een sci-fi makeover in dit fabelachtig meesterwerk met een avant-garde soundtrack. Een ruimteschip landt op een planeet waar een vorige expeditie zo goed als gedecimeerd werd door een duistere kracht, op twee overlevenden na: een wetenschapper en zijn dochter, vergezeld door hun mechanische assistent, Robby the Robot. Deze laatste werd een fenomeen en een razend populair sjabloon voor speelgoed-design.
Zondag 12.03 21:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Dr Who contre les Daleks
Dr. Who and the Daleks
- Gordon Flemyng, United Kingdom 1965 ⁄ Peter Cushing, Roy Castle, Jennie Linden ⁄ color ⁄ 82' ⁄ ST-OND: FR
De alom geliefde sci-fi televisiereeks van de BBC verscheen in 1963 in de huiskamers en al gauw volgde deze theatrale spin-off op groot scherm. Peter Cushing speelt de tijdreizende dokter die naar de Planeet Skaro wordt getransporteerd, thuishaven van die dekselse Daleks. EX-TER-MIN-ATE! In een nieuwe digitaal gerestaureerde versie.
Dinsdag 14.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
I, Robot
- Alex Proyas, United States of America 2004 ⁄ Will Smith, Bridget Moynahan, Bruce Greenwood ⁄ color ⁄ 115' ⁄ ST-OND: FR-NL
Een flik uit Chicago vermoedt dat een robot verantwoordelijk is voor de dood van de CEO van een roboticabedrijf. Beginnen robots de drie wetten van Asimov, die voorkomen dat ze mensen kwaad doen, met de voeten te treden? De wetten van de Hollywood-blockbuster daarentegen worden volkomen gerespecteerd, getuige de grootse speciale effecten en de star power van Will Smith.
Dinsdag 14.03 21:15 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Terminator 2 : Le jugement dernier
Terminator 2 : Judgment Day
- James Cameron, United States of America, France 1991 ⁄ Arnold Schwarzenegger, Linda Hamilton, Edward Furlong ⁄ color ⁄ 136' ⁄ ST-OND: FR-NL
Arnold Schwarzenegger, als de uitgerangeerde T-800, wordt terug in de tijd gestuurd om de toekomstige Messias van de mensheid te redden van de meer geavanceerde T-1000, een robot van vloeibaar metaal! Deze sequel predikt dan wel de vrede, maar niet zonder ons eerst een nagelbijtend en hoogst explosief kat-en-muisspel te serveren.
Woensdag 15.03 21:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Godzilla vs. Mechagodzilla
Gojira tai Mekagojira
- Jun Fukuda, Japan 1977 ⁄ Masaaki Daimon, Kazuya Aoyama, Reiko Tajima ⁄ color ⁄ 84' ⁄ ST-OND: EN
Net als je dacht dat Godzilla aan onze kant stond, maakt hij weer amok. Maar wat blijkt? Het is een mechanische kloon die gecontroleerd wordt door buitenaardse wezens! De echte Godzilla is kansloos, en moet de klauwen in elkaar slaan met King Caesar, een kaiju uit Okinawa. Er volgt een krachtmeting in pure Sergio Leone stijl.
Donderdag 16.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Pilot Pirx’s Inquest
Test pilota Pirxa
- Marek Piestrak, Poland, Russia 1979 ⁄ Sergei Desnitsky, Boleslaw Abart, Vladimir Ivashov ⁄ color ⁄ 95' ⁄ ST-OND: EN
Een heldhaftige piloot accepteert een missie naar Saturnus, zich bewust van het feit dat UNESCO bij wijze van experiment een android als lid aan de bemanning heeft toegevoegd. Wie van zijn crew is mens en wie niet? Een spannende mix van ruimteactie, Koude Oorlog-esthetiek en muziek van Arvo Pärt.
Vrijdag 17.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Mondwest
Westworld
- Michael Crichton, United States of America 1973 ⁄ Yul Brynner, Richard Benjamin, James Brolin ⁄ color ⁄ 88' ⁄ ST-OND: FR
Voor de HBO-reeks was er de film van Crichton, een compleet originele sci-fi klassieker over een futuristisch themapark waar rijke bezoekers hun stoutste dromen kunnen beleven in recreaties van het wilde westen, het oude Rome, en de middeleeuwen. Totdat bij de Yul Brynner-robot de stoppen doorslaan...
Zaterdag 18.03 21:15 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
L’Empire contre-attaque
Star Wars: Episode V - The Empire Strikes Back
- Irvin Kerschner, United States of America 1980 ⁄ Mark Hamill, Harrison Ford, Carrie Fisher ⁄ color ⁄ 123' ⁄ ST-OND: FR-NL
C-3PO en R2-D2 keren terug in de eerste, en beste sequel van de Star Wars franchise. Er is de introductie van Yoda en de sensationele onthulling over Darth Vader. Tussendoor neemt het aandoenlijk robotduo het op tegen de imperialistische AT-AT Walkers, waarvan de speelgoedfiguren een instant succes waren bij de jonge fans.
Zondag 19.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Eva
- Kike Maillo, Spain, France 2011 ⁄ Daniel Brühl, Marta Etura, Claudia Vega ⁄ color ⁄ 94' ⁄ ST-OND: FR
In het jaar 2043 maken androids deel uit van het dagelijks leven. Daniel Brühl speelt een geniale cybertechneut die terugkeert naar zijn geboortestad om, gemodelleerd naar zijn nichtje, een kind-robot te bouwen met niet alleen artificiële maar ook emotionele intelligentie. Deze intimistische en betoverende nabije-toekomstvisie ontroert.
Zondag 19.03 21:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
A.I. Intelligence artificielle
A.I. Artificial Intelligence
- Steven Spielberg, United States of America 2001 ⁄ Haley Joel Osment, Jude Law, Frances O'Connor ⁄ color ⁄ 145' ⁄ ST-OND: FR-NL
In de 22e eeuw onderneemt een robotkind een Pinokkio-achtige queeste om een echte jongen te worden, en de liefde terug te winnen van de moeder die hem verwierp. Een bewerking van een verhaal van Brian Aldiss, oorspronkelijk ontwikkeld door Stanley Kubrick, neemt enkele duistere wendingen (The Flesh Fair!) en pakt uit met een uitermate aangrijpende ontknoping.
Dinsdag 21.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Metropolis
Metoroporisu
- Rintaro, Japan 2001 ⁄ color ⁄ 107' ⁄ ST-OND: FR-NL
Een spectaculaire retro-futuristische anime losjes gebaseerd op Metropolis van Fritz Lang, en iets minder vrij op de gelijknamige manga van Osamu Tezuka, waarin een vrouwelijke android genaamd Tima worstelt met haar lot als superwapen. Grootstedelijke vista’s met een retro tintje worden prachtig in de verf gezet dankzij de unieke ragtime-achtige soundtrack, en een onverwachte aanwending van een hit van Ray Charles.
Dinsdag 21.03 21:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Ghost in the Shell 2 : Innocence
Kokaku Kidotai 2 : Inosensu
- Mamoru Oshii, Japan 2004 ⁄ color ⁄ 99' ⁄ ST-OND: FR-NL
Motoko Kusanagi heeft een cameo, maar de echte protagonist in deze sequel is haar partner, Batou, de lusteloze semi-cyborg met zijn schattige Basset. Samen met Section 9 zit hij op het spoor van een reeks seksbot-moorden,
die hen naar een labyrint voeren van valse waarheden en existentiële bespiegelingen. Innocence is een feest voor de zintuigen en een film met brains.
Woensdag 22.03 21:30 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Planète hurlante
Screamers
- Christian Duguay, Canada, United States of America, Japan 1995 ⁄ Peter Weller, Jennifer Rubin, Roy Dupuis ⁄ color ⁄ 108' ⁄ ST-OND: FR-NL
Na een eindeloze oorlog ligt een afgelegen planeet bezaaid met dodelijke robots die het gedrag en uiterlijk van de mens hebben leren nabootsen. De levens van een moegestreden kolonel (Peter Weller) en zijn manschappen zijn nu compleet afhankelijk van hun capaciteit om mens van machine te onderscheiden, maar dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan in deze bloedstollende verfilming van een verhaal van Philip K. Dick.
Donderdag 23.03 21:30 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
RoboCop
- Paul Verhoeven, United States of America 1987 ⁄ Peter Weller, Nancy Allen, Kurtwood Smith ⁄ color ⁄ 102' ⁄ ST-OND: FR-NL
"I’ll buy that for a dollar!" Verhoeven brak internationaal door met deze in vitriool gedrenkte, godslasterende en hyper-gewelddadige satire op de Verenigde Staten van de jaren 1980. Peter Weller geeft een sterk staaltje acteren met alleen kin en mond ten beste als Murphy, nog maar net aan de slag als agent in Detroit, vermoord door straatgespuis en de perfecte kandidaat-cyborg.
Vrijdag 24.03 19:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Death Machine
- Stephen Norrington, United Kingdom, Japan 1995 ⁄ Brad Dourif, Ely Pouget, William Hootkins ⁄ color ⁄ 120' ⁄ ST-OND: FR-NL
In wat misschien wel de meest ontketende rol in zijn lange carrière kan zijn, speelt Brad Dourif een gestoorde wetenschapper die zijn onpartijdige, én moordlustige ‘death machine’ de vrije loop laat in een wolkenkrabber bevolkt door zakenmannen en eco-activisten. Norrington verwent ons in zijn langspeelfilmdebuut met een hilarisch en eclectisch samenraapsel van The Terminator, RoboCop en Hardware.
Vrijdag 24.03 21:15 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Cherry 2000
- Steve De Jarnatt, United States of America 1988 ⁄ Melanie Griffith, David Andrews, Pamela Gidley, Tim Thomerson ⁄ color ⁄ 99' ⁄ ST-OND: FR-NL
Een zakenman trekt de post-apocalyptische woestenij in op zoek naar onderdelen voor zijn verouderde sexbot, en huurt hiervoor een stoere gids in, gespeeld door Melanie Griffith in pure 1980s vibe. Deze low-budget sci-fi western van De Jarnatt (Miracle Mile) staat bol van stunts en herkenbare karakterkoppen.
Zondag 26.03 15:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Jonge filmfans
Short Circuit
- John Badham, United States of America 1986 ⁄ Ally Sheedy, Steve Guttenberg, Fisher Stevens ⁄ color ⁄ 98' ⁄ ST-OND: FR-NL
- Vanaf 8 jaar
Een militaire robot komt tot leven en gaat op de vlucht in deze avontuurlijke komedie voor jong en oud. Wanneer een vrijdenkende dierenvriend (Ally Sheedy) hem verwart voor een buitenaards wezen leert ze hem wat het is om mens te zijn, en samen met zijn uitvinder (Steve Guttenberg) probeert ze ‘Number 5’ uit de klauwen van het leger te houden.
Zondag 26.03 17:00 ledoux|upper Cart
MACHINES LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA – Offscreen 2023
Jonge filmfans
WALL·E
- Andrew Stanton, United States of America 2008 ⁄ color ⁄ 97' ⁄ ST-OND: FR-NL
- Vanaf 6 jaar
2805, de mensheid heeft zijn compleet vervuilde aardkloot achtergelaten en ingeruild voor luxueuze ruimtecapsules. Eén klein, schattig robotje is nu verantwoordelijk om het boeltje op te kuisen in deze prachtige animatiefilm van Pixar met een rake ecologische boodschap, en actiescènes die recht uit het Buster Keaton-repertoire komen.